We vroegen aan VDAB om vacatures zonder specifiek competentieprofiel te kunnen opladen in Mastervac. Blijkbaar is het niet mogelijk om het systeem hierop aan te passen, maar we ontvingen wel een ‘workaround’-tip waarmee je hetzelfde doel bereikt. Die willen we jullie alvast niet onthouden.

Doctoraatsonderzoeker Eline de Jong en adviseur arbeidsmarkt Evelyn De Craene schreven een opiniestuk over de win-win-win wanneer asielzoekers eenvoudiger toegang krijgen tot de sociale economie.

In ons betoog stellen we het recht op arbeid centraal in plaats van de chauvinistische kijk op werk als voorwaarde voor toegang tot de verzorgingsstaat.

Het opiniestuk werd gepubliceerd op de website van Knack, MO* en De Wereld Morgen.

Na een grondige analyse op basis van een dertigtal gesprekken met H!-leden en verschillende stakeholders (Werkplekarchitecten, VVSG, Brugfiguur Werk, GTB, VDAB,…) zijn we tot de vaststelling gekomen dat we, naast het bepleiten van een efficiënter indicerings- en toeleidingsproces, ook andere pistes moeten verkennen om de toeleidingsproblematiek aan te pakken.

Samen met de H! stuurgroep Toeleiding hebben we in totaal 5 werven gedefinieerd waar we de komende tijd sterk op willen inzetten. Dit willen we zowel doen via belangenbehartiging en netwerkversterking, 

Dit Traject bestaat uit:

• Online Lanceersessie op 4 maart
• Denk&Deeldag I op donderdag 16/5
• Denk&Deeldag II op donderdag 17/10
• Denk&Deeldag III op dinsdag 11/2/2025
• Partnerdag op dinsdag 20/5/ 2025

Met een vijftigtal deelnemers gingen we aan de slag rond vier thema’s: het uitbouwen van een sterk lokaal netwerk; het in vraag stellen van taaldrempels als aanwervingsvereiste, het openstellen van onze werkvloeren voor asielzoekers uit nabijgelegen opvangcentra en tips & tricks rond succesvolle tewerkstelling van jongeren.

Het werd een fijne en leerrijke dag ; we kijken alvast uit naar de tweede editie op donderdag 17 oktober.

Wil je graag de presentaties nog eens nakijken?
Die vind je in deze map op de H-files (mocht je geen toegang hebben, stuur dan een mailtje naar heidi@herwin.be).

Hieronder alvast enkele kerngedachten die we meenemen in het verdere verloop van het Traject Toeleiding:

• Bouwen aan een sterk lokaal netwerk:
  • er is veel diversiteit in de bestaande lokale netwerken. We leerden van Wonen & Werken en Veerkracht4 dat het belangrijk is om proactief een netwerk uit te bouwen met oog op toeleiding.
  • Het zal belangrijk zijn om contact te leggen met de Lokale Partnerschappen in de buurt.
  • Vraag naar meer samenwerking tussen leden in functie van sterkere lokale inbedding en toeleiding.
  • Lokaal memorandum als hefboom om in gesprek te gaan met lokale beleidsmakers.
• Tewerkstelling asielzoekers:
  • Er is interesse in de tewerkstelling van asielzoekers, zeker bij de bedrijven die een toeleidingproblematiek ervaren.
  • Tegelijkertijd zijn er nog veel vragen en is er nood aan een draaiboek. Samen met oa Fedasil maken we hier werk van.
  • Piste om te pleiten voor uitbreiding van het statuut van Uiterst Kwetsbaren is zeker de moeite om verder te onderzoeken. Het zou kunnen zorgen voor een meer laagdrempelige instap in de sociale economie.
• Taaldrempels:
  • Gedeelde zoektocht naar instrumentarium om op een goeie manier om te gaan met verschillende talen op de werkvloer, tot zelfs het afschaffen van de vereiste om een contacttaal te hebben
  • Concrete tips zoals bijv. optie VOF
  • Verder te onderzoeken ifv taalondersteuning: AI, digitale ondersteuning,…
• Jongeren:
  • Generatie Y en Z op de werkvloer vergt een andere aanpak en HR-benadering
  • Verder te behandelen: Duaal Leren, OV2-OV3-jongeren

Op 5 december 2023 keurde de Raad van Bestuur van VDAB de verdere alignering van de indiceringsflow van Collectief Maatwerk en Individueel Maatwerk goed. Voortaan moet er zowel voor CMW als voor IMW tussen 20 en 43 categorieën van het ICF worden ingevuld om een voldoende beeld te geven over het arbeidsmatig functioneren van de betrokken persoon. Er wordt ook een ‘kwaliteitsmanagementsysteem’ uitgewerkt voor het proces van adviesbepaling om te bewaken dat mensen steeds het meest gepaste advies krijgen.

Naast medewerkers van GTB en VDAB-diensten Intensieve Dienstverlening en Dienst Gespecialiseerde Screening kunnen ook OCMW’s gemandateerde indiceringsconsulenten inzetten, mits het volgen van een opleiding bij VDAB. Alle dossiers, ook die van de OCMW-indiceringsconsulenten, worden bekrachtigd door Team Tom.

We wisten al langer dat er 88 OCMW’s minstens 1 indiceringsconsulent in dienst hadden. Op basis van het antwoord van minister Brouns op een parlementaire vraag van Allessia Claes weten we nu ook om welke OCMW’s het gaat en welke verdeling er is per provincie.

Op 4 maart werd het traject Toeleiding afgetrapt met een online lanceersessie. Maar liefst 70 mensen namen deel – nogmaals een bevestiging dat de uitdagingen rond toeleiding springlevend zijn en om antwoorden vragen.

Na een grondige analyse van de huidige situatie heeft HERW!N een plan van aanpak om samen met onze leden en relevante externe stakeholders de toeleiding naar onze sector een stevige sprong voorwaarts te laten maken.

Als je met je lokale VDAB het gesprek wil aangaan over de toeleiding, is het altijd nuttig om cijfers over het aantal werkzoekenden in je gemeente bij de hand te hebben. De beste manier om daar zicht op te krijgen, is de ARVASTAT site van VDAB zelf: https://arvastat.vdab.be/burgers_basisstatistieken.html . Als je op de link klikt, zie je dat er in februari 2024 in Vlaanderen 62.140 niet werkende werkzoekenden langer dan twee jaar werkloos waren. Je kan zelf ook een aantal parameters invoeren, onder andere de gemeente. 

Maar let op: deze cijfers gaan over alle mensen die de VDAB kent als werkzoekend, maar dat betekent niet noodzakelijk dat die mensen allemaal een werkloosheidsuitkering krijgen. Minister Brouns heeft recent als antwoord op een parlementaire vraag het aantal mensen met werkloosheidsuitkering per gemeente gegeven. Die cijfers vind je op onze H-files. In november 2023 waren er 36.184 mensen met een werkloosheidsuitkering langer dan 2 jaar werkloos. 

Om samen met VDAB, WSE en andere relevante actoren te kunnen bouwen aan oplossingen voor het toeleidingprobleem, is het belangrijk om over actueel cijfermateriaal te beschikken. Daarom volgende twee acties: 

• Op onze vraag heeft VDAB zich geëngageerd om vanaf september ‘24 de toeleiding voor AMA, CMW en IMW structureel te monitoren. Tot nu konden we ons enkel beroepen op statistische analyses op basis van cijfermateriaal van de twee voorgaande jaren. Die diepgaandere analyses blijven, maar daarbovenop komt nu een eenvoudigere monitoring die de situatie op het terrein onmiddellijk vertaalt in cijfers.  
• Daarnaast gaan we na de zomer verder met een periodieke bevraging van onze leden over toeleiding. We deden een eerste bevraging in april. Hieronder vind je enkele conclusies. Voor volgende edities maken we deze bevraging korter zodat het slechts enkele minuten kost om ze in te vullen. Bij deze een warme oproep om deze telkens in te vullen. Want hoe meer cijfers, hoe sterker we staan om het gesprek aan te gaan. 
• Conclusies ledenbevraging toeleiding april 2024:
  • AMA: voor deze maatregel valt op dat niet zozeer de initiële toeleiding problematisch is, maar wel het aantal mensen dat uiteindelijk niet opstart of zeer snel weer stopt. Maar liefst 68% van de toegeleide mensen start geen duurzaam traject op in de organisatie. De vraag is of dit een eenmalige uitschieter is, dan wel zich zal herhalen in volgende bevragingen en zo ja, wat hiervan de oorzaken zijn. Mogelijke pistes zijn de zeer beperkte financiële vergoeding, de draagkracht van de betrokkene die nog onvoldoende is voor dergelijk traject of een mismatch tussen de activiteit en de interesses van de betrokkene.  
  • CMW:
    • Het aantal mensen dat wordt toegeleid door GLOW-partners is zeer beperkt. Nochtans begeleiden zij, als partner van VDAB, ook mensen in een kwetsbare arbeidsmarktpositie. 
    • De doorlooptijd voor indicering is volgens deze bevraging beduidend korter via de indiceringsconsulent van het OCMW dan via VDAB of GTB. 
  • IMW: In theorie is het de werknemer zelf die het advies IMW moet aanvragen bij VDAB. We bevroegen wat onze leden doen wanneer zij een (potentiële) doelgroepwerknemer hebben die hulp vraagt bij die aanvraag. Uit de antwoorden blijkt dat iedereen lokale strategieën ontwikkelt om de indicering op te starten; hetzij via de SPOC SE, hetzij rechtstreeks via Team Tom, hetzij via OCMW en GTB.